Thứ Năm, 27 tháng 7, 2006

James Joyce và 1 tâm hồn Vietnam

Việc xếp cuốn "Ulysses" của ông(James Joyce)  lên hàng đầu của các tác phẩm viết bằng Anh ngữ hay nhất của thế kỷ dù chỉ là một lựa chọn tương đối đã xác nhận văn tài của ông.



Bản thân Joyce là một người rất nghịch lý: cho dù là nghệ sĩ hay một người dân thường. Ông được coi là một trong những người sáng tạo nhất thế kỷ 20, và một số người còn cho rằng ông là người thông minh nhất trong toàn bộ lịch sử nhân loại. Tiểu thuyết nổi tiếng nhất của ông, Ulysses, được rất nhiều người coi là cuốn tiểu thuyết vĩ đại nhất từ trước tới nay.


"Tôi đã đưa vào trong đó rất nhiều điều bí ẩn và câu đố đến mức nó sẽ khiến cho các giáo sư luôn luôn bận rộn trong hàng thế kỷ tranh cãi điều tôi muốn nói, và đó là con đường duy nhất để đảm bảo chắc chắn danh tiếng của  một con người”.

Tôi viết Ulysses (tác phẩm nổi tiếng nhất của James Joyce-NV) để cho các nhà phê bình văn học thế giới có cả thế kỷ bận rộn". Và quả thật, ông đã làm được điều đó


"Ulysses làm cho Joyce nổi tiếng thế giới nhưng không phải lúc nào cũng theo cách nhà văn vẫn thích: khi một người hâm  mộ tiến đến và hỏi ông, “Tôi có thể hôn lên bàn tay đã viết Ulysses được không?” Joyce trả lời, “Không, nó đã làm rất nhiều việc khác nữa mà”. Nhưng quan trọng hơn, Ulysses đã trở thành một cuốn sách quan trọng cho văn học viết bằng Anh ngữ thế kỷ 20. Nó đã mở rộng miền của đối tượng cho phép trong nghệ thuật viết văn, không chỉ dõi theo Bloom đến những ẩn ức, tưởng tượng tình ái mà còn cả hoạt động bí mật bên ngoài nữa".
.............
---------------------------------------
Phía trên là 1 số nhận xét về James Joyce -tác gia vĩ đại có ảnh hưởng lớn nhất đến nền văn học Ireland đương đại, mặc dù chưa từng nhận được giải Nobel văn học nào nhưng "Ông được coi là một trong những người sáng tạo nhất thế kỷ 20, và một số người còn cho rằng ông là người thông minh nhất trong toàn bộ lịch sử nhân loại".


Một vài trích đoạn :

"Người nghệ sĩ, giống như Chúa tạo ra vạn vật, ở lại bên trong, ðằng sau, ðằng trước hay bên trên công trình mà mình ðích thân làm ra: vô hình, tinh lọc từ sự tồn tại, vô cảm, cắt tỉa những móng tay của anh ta " (đây là 1 câu trích dẫn thể hiện quan điểm nghệ thuật của Joyce về người nghệ sĩ )

"...Cậu hoài nghi sự hỗn loạn và nghi ngờ sự chân thành của kiểu tình bạn mà đối với cậu dường như là một sự đề phòng đáng thương hại của nhân cách..."

Mình thích nhất câu này:   Tôi sẽ không phục vụ bất cứ cái gì tôi không còn tin tưởng nữa, dù cái ðó có tên là gia ðình tôi, tôn giáo của tôi và tổ quốc tôi. Rồi tôi sẽ cố gắng phát biểu cá tính của mình thông qua một cách sống và lối sáng tạo nghệ thuật, tự do và triệt ðể trong khả nãng có thể. Ðể tồn tại, tôi chỉ sử dụng những khí giới mà tôi tự cho phép mình ðược sử dụng: sự im lặng, tha hương và khôn ngoan."

--------------------------------

Trước đây, quả là thiếu sót lớn khi mình chưa đọc bất kỳ tác phẩm nào của James . Cho đến hôm Thứ 4 tuần trước , mình có được dịp may gặp được
Nguyễn Thế Vinh  dịch giả cuốn " Chân dung của 1 chàng trai trẻ"- James Joyce  sau khi anh kết thúc khóa tìm hiểu về James ở  Trieste- Italy,trở về VN và ở lại TPHCM 2 ngày trước khi ra HN .



 NTVinh là 1 người bạn tài hoa và rất yêu văn chương mà mình có cơ hội biết trước chuyến đi của anh đến Trieste và các nước Châu Âu . Tuần trước khi anh về nước ,2 anh em đã có 1 buổi đi chơi và trò chuyện rất thú vị

Image

Image


Image
Các bạn có thể đọc phần phỏng vấn NTVinh  bằng English tại   ĐÂY




Còn dưới đây là nội dung cuộc phỏng vấn bằng TV




Nguyễn Thế Vinh - người dịch cuốn "Chân dung một chàng trai trẻ":
"Tôi có cơ duyên với James Joyce"

Phóng viên:"Chân dung một chàng trai trẻ" - cuốn tiểu thuyết của James Joyce, nhà văn lớn người Ireland - vừa được NXB Thế Giới lần đầu tiên giới thiệu tới công chúng VN. Có 2 điều làm tôi chú ý: Người dịch là một chàng trai rất trẻ. Chưa hết, anh chàng "liều lĩnh" này lại không hề liên quan gì tới văn chương. Anh đang là SV năm cuối của... khoa Công trình ngành Thiết kế cầu đường, Trường ĐH Giao thông Vận tải.

Tôi được biết anh đã bỏ dở cả đề tài tốt nghiệp để dịch cho xong cuốn tiểu thuyết của James Joyce. Tại sao anh lại có một quyết định bất thường đến vậy?

- Đơn giản là vì tôi mê James Joyce và các tác phẩm của ông. Không chỉ riêng tôi mà cả Châu Âu và Châu Mỹ đều mê ông. Ông là một trong số những nhà văn hiện thực nổi tiếng nhất thế kỷ 20. Thật đáng tiếc nếu không giới thiệu ông với độc giả VN.

James Joyce - một nhà văn lớn? Hình như chưa có sách của ông tại VN phải không?

- Đúng vậy! Ông thực sự là một nhà văn lớn. Và vì sự nổi tiếng của ông nên vừa rồi, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Đại sứ quán Ireland đã tổ chức một triển lãm giới thiệu về ông kéo dài tới 11 ngày (từ 11 - 21.7) tại Thư viện Quốc gia VN. Hơn 60 nước trên thế giới đã kỷ niệm "Ngày James Joyce" (16.6). Nhiều người cho rằng, sách của Joyce rất khó dịch nên có lẽ các dịch giả VN chưa mấy quan tâm chăng?

Có nghĩa anh là người có tài và rất dũng cảm?

- Tôi không nghĩ vậy! Theo tôi thì đó là một sự may mắn của tôi, như là một cơ duyên của tôi với James Joyce. Tôi có nhiều bạn bè ở Ireland nên cũng đã được đọc một số tác phẩm và bài nghiên cứu về ông. Thế nhưng, niềm đam mê với James Joyce bắt đầu có trong tôi sau một lần tôi tình cờ gặp gỡ cô Susan J. Adams - Đại diện thường trú cao cấp IMF tại VN. Cô Susan cũng là người rất mê những tác phẩm của ông và cô đã truyền cho tôi niềm đam mê này. Sau đó, cô đã tin tưởng và giao cho tôi dịch cuốn "Chân dung một chàng trai trẻ". Tôi mất gần ba tháng để dịch nó. Trong thời gian này, Susan đã giúp đỡ tôi rất nhiều. Cô ấy là một người yêu Việt Nam và cô ấy muốn gửi lại một món quà cho VN trước khi về Mỹ.

Ở James Joyce có điểm gì khiến anh đam mê đến vậy?

- Tôi yêu văn chương từ nhỏ. Đó là niềm đam mê lớn của tôi. Tôi thích tác phẩm của James vì ông có tài và biết cách thể hiện tài năng ấy. Tôi thấy rất thích thú với một câu mà ông đã từng nói: "Tôi viết Ulysses (tác phẩm nổi tiếng nhất của James Joyce-NV) để cho các nhà phê bình văn học thế giới có cả thế kỷ bận rộn". Và quả thật, ông đã làm được điều đó!

Anh có thể "vẽ" phác qua "Chân dung một chàng trai trẻ"?

- Đó gần như là một cuốn tự sự của James Joyce khi ông còn là một chàng thanh niên. Giữa bao nhiêu những ràng buộc, những sợi dây vô hình níu giữ người thanh niên ấy với gia đình, với xã hội, với tôn giáo..., anh ta phải vượt qua tất cả để sống với niềm đam mê của mình. Nó là tâm trạng của thanh niên Ireland lúc bấy giờ và của không ít thanh niên VN hiện nay.

Vậy khi theo đuổi niềm đam mê của mình, anh đã phải xử sự thế nào với những "ràng buộc" của bản thân?

- Gia đình, bạn bè tôn trọng và ủng hộ quyết định của tôi. Họ hiểu tôi dang làm gì. Đó là động lực giúp tôi có thể thức trắng nhiều đêm trong mấy tháng trời để hoàn thành bản dịch. Tôi chỉ tạm gác lại đề tài tốt nghiệp sang một bên và tất nhiên tôi sẽ chịu trách nhiệm về những quyết định của mình. Tôi tin rằng mình đã đủ lớn để làm điều đó.

Chắc hẳn anh đang rất tự hào vì là người đầu tiên đưa James Joyce đến với độc giả Việt Nam?

- Tôi nghĩ đó chỉ là vấn đề thời gian. Nếu tôi không làm, người khác sẽ làm. Chẳng có lý do gì khiến độc giả Việt Nam lại không được thưởng thức những tác phẩm kinh điển như vậy.

Sau này, anh có tiếp tục theo đuổi niềm đam mê?

- Tôi dự định sẽ dịch tiếp một vài cuốn của James Joyce. Xa hơn là sang Ireland để ngiên cứu sâu hơn về ông và tôi đang xúc tiến kế hoạch ấy. Khi nào chín hơn tôi cũng sẽ viết truyện ngắn. Tôi muốn thử sức mình ở một lĩnh vực mới. Tôi sẽ theo đuổi đến cùng niềm đam mê của mình.

Xin cảm ơn anh và chúc anh thành công.
Tuấn Hải thực hiện




                             (Anh Vinh và tượng James Joyce)


Các bạn có thể xem slide show về hình ảnh anh Vinh từ HN đến Europe  Rome, Trieste, Venice (Italy)
Dublin
(Ireland)
Berlin, Hannover, Frankfurt, Damstard (Germany)
 Paris (France)


( quả là 1 cuộc hành  trình đầy thú vị , thử tưởng tượng ình mà rong ruổi qua những nơi tuyệt vời như thế thì thích biết bao ). Các kiến trúc ở các nước Châu Âu đẹp hoành tráng và lộng lẫy khủng khiếp Image






Click here to view slide show  ------> 


http://pg.photos.yahoo.com/ph/froggyvinh/slideshow?.dir=/7d8escd&.src=ph




Trong cuốn tiểu thuyết Ulysses nổi tiếng của mình, có những đoạn James Joyce viết một mạch dài tới 25.000 từ mà không hề dùng đến bất kỳ một dấu chấm, dấu phẩy nào. Đây là đặc trưng trong văn phong ,dòng ý thức của Joyce với những câu văn dài vô tận tưởng chừng như không chấm dứt, giống như những dòng suy tư không ngừng nghỉ của nhân vật..






Một số link dành cho những bạn quan tâm và muốn tìm hiểu
thêm về cuộc đời, sự nghiệp của James Joyce:




http://www.tuoitre.com.vn/tianyon/Index.aspx?ArticleID=127835&ChannelID=61


http://en.wikipedia.org/wiki/James_Joyce ( English)


http://evan.com.vn/News/doi-song-van-nghe/2006/01/3B9ACA71/


http://vnthuquan.net/diendan/printable.aspx?m=82155



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét